Poezia
Poezi,
Udhën gjer tek unë si e gjete?
Mamaja ime shqipen mirë s’e di,
Letrat si Aragoni i shkruan, pa pikë dhe presje,
Babai u end në rini në të tjera dete,
Po ti erdhe
Duke ecur nëpër kalldremin e qytetit tim
Të gurtë, të qetë,
Trokite drojtur në shtëpinë trekateshë
Nr. 16.
Shumë gjëra kam dashur dhe ç‘dashur në jetë,
Për shumë dëshira kam qenë citta aperta,
Po prapë
Si ai djali që kthehet vonë në shtëpi,
I lodhur dhe i shqyer nga bredhjet e natës,
Ashtu edhe unë, i lodhur përsëri
Pas çdo amatory, jam kthyer tek ti.
Dhe ti,
Pa më mbajtur mëri për tradhëtin,
Me ke përkëdhelur flokët me embëlsi,
Stacioni im i fundit,
Poezi.


MALLI I SHQIPËRISË Më ka marrë malli për Shqipërinë tonë. Sonte, kur po kthehesha me trolejbus, Tymi i cigares “Partizani” që pinte një rus, Dridhej, kaltëronte, bënte spirale, Sikur të fshehta më thosh në gjuhën e shqiptarëve Mua, bashkatdhetarit. Të shkoj dua mbrëmjes në rrugët e Tiranës, Ku kam bërë dikur ndonjë marrëzi, Dhe në rrugët ku s’kam bërë asnjë marrëzi. Më njohin ato porta të vjetra të drunjta, Inatin akoma do ma mbajnë, Kokën do ma tundin, Por unë s’do ta marr për keq, Se malli më ka marrë. Dhe t’eci rrugicave plot gjethe të thara, Gjethe të thara, gjethe vjeshte, Për të cilat krahasimet gjenden aq lehtë. Më ka marrë malli për Shqipërinë tonë; Për atë qiell të madh, të gjerë e të thellë, Për vrapin e kaltër të dallgëve adriatike, Për retë që në muzg si kështjella digjen, Për alpet flokëbardha e mjekërgjelbra, Për netët e najlonta, që nga flladet fërgëllojnë, Për mjegullat që si indianë të kuq muzgjeve shtegtojnë, Për lokomotivat dhe kuajt, Që të djersitur avullojnë e hungërojnë, Për qiparisat, kopetë dhe varret Malli më ka marrë. Malli më ka marrë Për shqiptarët. Më ka marrë malli dhe së shpejti vij atje, Duke fluturuar mbi mjegullat, si mbi dëshira. Sa i largët, aq dhe i dashur je, atdhe. Aerodromi do të dridhet nga uturima, Mjegulla do të rrijë pezull mbi humnera. Ata që shpikën shpejtësinë reaktive. Larg atdheut sigurisht do kenë qenë ndonjëherë. Kadare, 1958
Mall Ca pika shiu ranë mbi qelq. Për ty unë befas ndjeva mall. Jetojmë të dy në një qytet, Dhe rrallë shihemi sa rrallë. Edhe m'u duk pak e çuditshme Si erdh kjo vjeshtë, ky mëngjes. Qiejt e ngrysur pa lejlekë Dhe shirat pa ylber në mes. Dhe thenia e vjeter e Heraklitit Seç m'u kujtua sot për dreq: "Te zgjuarit janë bashkë në botë, Kurse të fjeturit janë veç". Në ç'ëndërr kemi rënë kaq keq, Që dot s'po zgjohemi valle?... Ca pika shiu ranë mbi qelq Dhe unë për ty seç ndjeva mall
KOHA E POPUJVE Kur superkafshët dridhnin botën, Njeriu gjunjë nuk u ul Ka pasur vite të mamuthëve Po kohe të tyre s’pati kurrë. Me brire të tmerrshëm e klithma kobi Mbi toke ata vunë ligjin bishë Megjithatë ish kohe e njerëzve Dhe ky planet i njerëzve ish. Nga superpesha u vinte vdekja, Ngecnin përbindshat në batak. Kështu do ngecin supershtetet Në llum të globit pak nga pak. Dhe kur në të ardhmen do zbulojnë Eshtrat e tyre nëpër botë, Ashtu si eshtrat mamuthore, Qe zoologet gjejnë sot. Kur të zbulojnë konstruktet, dhëmbët, Atë burokraci-hata, Ç heronj, do thonë, kane qene Popujt qe rrojten tok me ta. Ata q’u ngritën perballe tyre Që u qendruan trimerisht, Ish kohë e tyre ajo, do thonë, Dhe ky planet i tyre ish. Kadare, 1976

E DIEL E PASHKÉVE NÉ PARIS
Helenës
Kambanat qenë të gjitha brenda meje.
Megjithatë krejt i tmerruar brofa
Nga shtrati.
Timpani gati po më çahej.
Në shtratin ngjitur flinte ime shoqe
E qete krejtësisht.
Ndihej që s’kishte
Asgjë ndërgjegjeshpuese që ta trembte:
Blasfemi, vjersha, britma në plenume,
Dhe deklarata kundër fesë.
Ato po më shurdhonin. .. Megjithatë,
Me zë te ulët, me një mënyrë të vjetër
(Mënyrë e vjetër, e harruar, ah plot mall),
I thirra: „Ngrehu, ime zonjë, se mesha ka filluar“
Kështu u ngritëm, ajo e qetë, unë i çakërdisur.
Në metro „Motte Piquet“, thellë nen dhe të errët.
Në Konkord ndërruam stacion.
Nëpër nëntokë,
Porsi Virgjili, treni elektrik na udhëhiqte.
Kambanat plot qortim po më shurdhonin.
(Plot pesë shekuj kishin shkuar që kur arbëreshët
Mbi supe i kishin mbartur, ndërsa iknin
Nga vendi i tyre, të ndjekur krejt prej turkut.)
Por hija e tyre m’e rëndë se bronzi qe
Mbi shpinën time sot, në metro të Parisit.
Kështu, gati, më dysh i kërrusur, dola
Në tokë, mu në këmbë të Notre Dame.
Atje qirinjtë digjeshin pa fund.
E midis tyre, midis mijërave prej tyre,
M’u bë se pashë flakëzën e zbehtë
Të të humburit, dikur të krishterit, shpirtit tim.
ISMAIL KADARE, Paris, prill 1987
« Allô camarade Pasternak ? Ici le camarade Staline ! »
“Kur sunduesit grinden” vjen në frëngjisht / Le Monde për Kadarenë: Ç’do bënte po të ishte në vend të Pastërnakut? Si u dënua me vdekje poeti rus që e quante Stalinin “Maloku i Kremlinit” Pjesë nga shkrimi i Le Monde: Së pari, faktet, ose sa pak dimë rreth tyre. Skena zhvillohet në Moskë, në vitin…
KADARE: RAPSODI I MADH I BALLKANIT
KADARE: RAPSODI I MADH I BALLKANIT Miljenko Jergoviç, Jutarnji List Një nga shkrimtarët më të mëdhenj europianë që jeton akoma, që prej njëzet vitesh banor i Parisit, lindi dhe u zhvillua në vendin më shtypës socialist. Do të nisem, sëbashku me miqtë e mi për të bërë një udhëtim në det. Rast i rrallë, por…
Ismail Kadare: Enigma e miqësisë sime me Dritëro Agollin
Ismail Kadare: Enigma e miqësisë sime me Dritëro Agollin S. C. – Ju lini të kuptohet se nuk mbani mëri për Agollin. Dukeni se përmbaheni nga një lidhje e vjetër dhe misterioze mes jush. Si arritët të kapërcenit ndjesinë e tradhtisë dhe të neverisë? A mendoni se, në mënyre, Agolli ka vepruar nën shtrëngim? A mendoni…